Falei de Torrente Ballester hai uns días. Pero foi sen querer porque, o que de verdade me apetecía, xa que está de centenario, é falar desa novela inmensa que é La Saga/Fuga de JB. Levo anos mantendo que é unha das obras máis grandes que se escribiron nunca. E que río eu a cachón do realismo máxico de Márquez e os demais diante desta novela.

Lembro cando a descobrín. Tarde, como case que tantas lecturas importantes. E do abraiado que fiquei diante desa estrutura magnífica, dese torrente, nunca mellor dito, de literatura ceiba que, sen embargo, ía ben dirixida dende o primeiro parágrafo.

Nos meus obradoiros literarios sempre digo que cómpre lela.

Cen anos despois, aínda non se escribiron moitas así.